Rolnice

Polifag glebowy, głównie warzyw, kukurydzy oraz roślin dziko rosnących.

Rolnica zbożówka (_ Agrotis segetum _)

Gąsienice koloru ciemnooliwkowego o zielonkawym odcieniu z ciemniejszymi liniami wzdłuż ciała. Mają długość 45- 50 mm. Roślinami żywicielskimi są zboża ozime, ziemniaki, cebula. Okres najintensywniejszego nalotu motyli na plantacje przypada w czerwcu oraz sierpniu. Szkodnik ten może mieć jedno lub dwa pokolenia rocznie.

Rolnica gwoździówka (_ A. ypsilon _).

Zimują gąsienice i motyle. Gąsienica jest ciemnozielona, matowa, z rudawą linią od strony grzbietowej. Długość ciała do 55 mm. Preferowanymi przez nią roślinami żywicielskimi są kukurydza, buraki, tytoń, groch, marchew i kapusta. Szkodnik ten liczniej pojawia się na polu od drugiej połowy lata do października, najliczniej w sierpniu. W ciągu roku występują dwa pokolenia.

Rolnica czopówka (_ A. exclamationis _).

Zimują gąsienice - koloru brunatnoszarego, długość do 50 mm, z jasną linią wzdłuż ciała. Preferowanymi przez nie roślinami żywicielskimi są: zboża ozime, ziemniaki, buraki i warzywa kapustne. Rolnica ta występuje przez cały sezon wegetacyjny, ma jedno lub dwa pokolenia w ciągu roku.

Rolnica panewka (_ A. c-nigrum _).

Pospolita na terenie całego kraju. Zimują gąsienice. Są szarozielone lub brązowe, długości do 35 mm. Preferowanymi przez tego szkodnika roślinami żywicielskimi są: pszenica, warzywa i buraki. Najliczniej występuje w czerwcu oraz sierpniu i we wrześniu. Ma dwa pokolenia w ciągu roku.

Jaja rolnic są mlecznobiałe, później czerwonawe. Gąsienice wszystkich rolnic mają po 8 par odnóży. Po dotknięciu zwijają się w kłębek. Poczwarka zamknięta, czerwonobrunatna.

Zimują gąsienice w glebie na gł. 25 cm. Wychodzą wiosną i żeruje do połowy maja. Następnie przepoczwarczają się w glebie na gł. 5-10 cm. Wylot motyli przypada na maj/czerwiec. Rolnice-motyle latają o zmierzchu, składają jaja do gleby albo na rośliny u nasady. Jedna samica może złożyć nawet 2000 jaj. Po ok. 10 dniach wylęgają się gąsienice. Młode larwy przebywają na roślinie a po 3 linieniu kryją się w glebie. Linieją 5-krotnie.

Gąsienice rolnic uszkadzają nadziemne i podziemne części roślin i często wciągają ich fragmenty do swoich podziemnych kryjówek. Młode osobniki żerują na roślinach w dzień uszkadzając liście i pędy. Zdarza się, że kompletnie niszczą one wschody i młode rośliny. Starsze gąsienice żerują tylko nocą głównie na podziemnych częściach roślin, do głębokości 10 cm pod ziemią. Wygryzają głębsze lub płytsze nieregularne dziury, między innymi, w korzeniach roślin korzeniowych.

Próg szkodliwości: 6 larw/m2uprawy warzyw

• zabiegi agrotechniczne tj. podorywka wykonana bezpośrednio po zbiorze roślin, później głęboka orka jesienna - gąsienice giną mechanicznie, są zjadane przez ptaki, chrząszcze biegaczowate;

• w rejonach, w których od lat stwierdza się wysoką liczebność rolnic, przed zimą należy także zaorywać nieużytki i ugory, będące wylęgarnią tych szkodników;

• w sezonie wegetacyjnym należy niszczyć chwasty, których części podziemne stanowią również pożywienie dla omawianych szkodników - gorczyca jasna i komosa biała wabią samice rolnic, które składają wówczas jaja w pobliżu tych roślin;

• rolnice występują placowo i nie zasiedlają równomiernie całej powierzchni plantacji. Dlatego przed zabiegami ochronnymi, należy zaznaczyć miejsca, w których szkodniki te wyrządziły największe szkody i do tych powierzchni ograniczyć stosowanie środków chemicznych;

• glebę przeznaczoną do szklarni lub tuneli przed rozpoczęciem uprawy dobrze jest przesiewać, względnie - jeżeli stwierdzi się obecność gąsienic lub innych szkodników glebowych - przeprowadzić zabieg odkażający. Jest to szczególnie ważne w przypadku ziemi kompostowej.

Boczek Jan., 1995. "_ Nauka o szkodnikach roślin uprawnych _". Wydawnictwo SGGW, Warszawa, str: 298-300.

Hołubowicz-Kliza G., Mrówczyński M. _ "Atlas szkodników i owadów pożytecznych w rolnictwie". _Instytut Ochrony Roślin, Puławy 2006, str:10-11.

www.uprawyekologiczne.pl

www.ho.haslo.pl

Opracowała: Anna Czart