Podejmowane są stale działania w celu jego redukcji. Obecnie w Polsce importowane jest ponad 77% białka paszowego, a jedynie ok. 23% to produkcja krajowa. W Polsce dzięki systemowi dopłat unijnych wzrosło zainteresowanie produkcją rodzimego źródła białka paszowego. W roku ubiegłym do 1 ha powierzchni upraw dopłacano 591,41zł, do materiału siewnego 160zł, a w ramach uzupełniającej płatności obszarowej 211,80, co daje łączną kwotę ponad 963zł. W sytuacji, gdy udział zbóż w strukturze zasiewów w Polsce wyniósł w roku 2012 już ponad 73%, wprowadzanie strączkowych do uprawy jest szczególnie wskazane. Jednak czy większa dostępność nasion na rynku poprawi ich atrakcyjność cenową oraz wpłynie na wykorzystanie w żywieniu zwierząt?
Aktualnie poekstrakcyjna śruta sojowa (PŚS) jest podstawowym składnikiem pasz pełnoporcjowych dla drobiu - brojlerów, niosek, indyków, drobiu wodnego oraz trzody chlewnej. PŚS może stanowić jedyną paszę białkową w żywieniu zwierząt monogastrycznych. Jest jednak kosztownym komponentem białkowym, dlatego w paszach dla zwierząt starszych z powodzeniem zastępuje się ją innymi komponentami, jak śruta rzepakowa, makuchy, nasiona roślin strączkowych czy oleistych oraz wywary- tabela 1 - podstawowy skład chemiczny. W ostatnich dniach (8 czerwca br.) cena tego surowca sięgnęła 2063zł/ tonęco plasuje śrutę sojową na pozycji lidera wzrostów cen wśród surowców paszowych. Dla porównania w tym czasie poekstrakcyjna sruta rzepakowa kosztowała niespełna 1020zł mniej za tonę. Najświeższe globalne prognozy produkcji soi przewidują w obecnym sezonie 6% wzrost podaży do 282,5 mln ton- i będzie to 16,1 mln ton więcej niż sezon wcześniej. Czy prognozy okażą się trafne i czy dzięki temu ceny tego surowca paszowego będą niższe?
Czas pokaże.
Realizowany w Polsce od 2011 roku program wieloletni pt.: "Ulepszanie krajowych źródeł białka roślinnego, ich produkcji, systemu obrotu i wykorzystania w paszach" ma za zadanie stworzenie warunków do zmniejszenia importu białka paszowego (poekstrakcyjna śruta sojowa) o ok. 50% w wyniku zwiększenia wartości biologicznej i użytkowej białka roślinnego pochodzącego z rodzimych surowców. Jeden z fragmentów programu badawczego dotyczącego żywienia zwierząt koncentruje się na krajowych źródłach białka takich jak: nasiona grubonasiennych roślin strączkowych (łubin, groch, bobik), produkty rzepakowe (śruta poekstrakcyjna i makuch) oraz wywary zbożowe. Doświadczenia wykonane w ramach projektu na rosnących świniach nie wykazały negatywnych skutków w wynikach produkcyjnych zwierząt (tabela 2) - udział pśs i/ lub kźbr w mieszance oraz wyniki produkcyjne).
Więcej informacji na ten temat na stronie oraz w jednostkach uczestniczących w programie
| Składniki | J.m. | Poekstrakcyjna śruta sojowa | Łubin wąskolistny | Łubin żółty | Łubin biały | Groch siewny | Groch pastewny (peluszka) | Bobik |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Sucha masa | % sm | 89,6 | 87-90,8 | 88,0-92,7 | 88,9-90,3 | 85,3-90,4 | 85,1-86,2 | 88,0 |
| Popiół surowy | 6,2-6,3 | 3,4-3,9 | 4,1-4,7 | 3,9-4,8 | 2,8-3,2 | 2,8-3,2 | 3,7-3,8 | |
| Białko ogólne | 40,0-49,0 | 31,2-36,9 | 39,0-44,4 | 34,1-35,0 | 22,2-27,8 | 20,8-25,3 | 26,0 -32,0 | |
| Włókno surowe | 7,5-11,6 | 13,9-19,6 | 15,2-20,9 | 12,2-15,7 | 6,1-7,3 | 5,9-7,4 | 7,3-7,8 | |
| Tłuszcz surowy | 3,0-5,0 | 5,3-7,0 | 4,5-6,4 | 9,9-11,9 | 1,0-1,4 | 1,1-1,3 | 1,3 | |
| Związki bezazotowe wyciągowe | 30,3-34,5 | 36,7-43,1 | 26,0-32,4 | 35,6-36,9 | 61,6-66,4 | 64,4-67,9 | 48,9 | |
| Skrobia | - | - | - | - | 43,9-47,6 | 40,0-47,7 | 38,2 | |
| Fosfor | g/kg sm | 5,4 | 4,5-7,5 | 6,6-9,8 | 5,5-7,2 | 4,2-6,6 | 4,0-5,0 | 5,3 |
| Wapń | 3,5 | 3,1-3,9 | 2,5-3,2 | 3,1-3,5 | 1,2-1,4 | 1,2-1,5 | 1,2 |
| Komponent | * Grupa* | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |
| PSS | x | x | |||
| PSR | x | x | x | x | |
| Groch | x | x | |||
| Łubin żółty | x | x | |||
| Łubin wąskolistny | x | x | |||
| Wyniki produkcyjne - 102 dni | |||||
| Przyrost dzienny (g) | * 963* | * 967* | * 967* | * 987* | * 996* |
| Wykorzystanie paszy (FCR) (kg) | * 3,04* | * 3,07* | * 3,02* | * 3,02* | * 2,96* |
Dla portalu cenyrolnicze.pl:
Anita Zaworska, Marcin Hejdysz
Katedra Żywienia Zwierząt i Gospodarki Paszowej,
Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu
Czytaj więcej na: www.cenyrolnicze.pl